Runner nên làm gì khi không đạt mục tiêu trong năm

Nếu phải bỏ cuộc vì chấn thương hoặc lý do khách quan, đừng than thở mà hãy điều chỉnh kế hoạch linh hoạt để tiến sát hơn đến mục tiêu chạy bộ năm sau.

Thời điểm cuối năm, khi các cuộc đua marathon lớn kết thúc, runner bước vào giai đoạn tổng kết. Theo giáo sư Hayley Russell, nghiên cứu Tâm lý học Thể thao tại Đại học Gustavus Adolphus (Mỹ), khi xem dữ liệu, mỗi thường so sánh thành tích với những người khác, với thành tích trước đó của họ hoặc thành tích mà họ hy vọng nhưng không đạt được.

Việc này có thể khơi dậy động lực cho mùa giải sau nhưng cũng có thể tác động tiêu cực đến tâm lý khi các chân chạy không có kết quả như mong đợi. Dưới đây là một số cách giúp runner giảm áp lực và cải thiện kết quả khi không đạt mục tiêu.

Dừng việc so sánh bản thân với người khác

Chạy bộ chỉ là một phần cuộc sống, mỗi runner đều gánh vác những trọng trách khác nhau trong xã hội. Để có được thời gian luyện tập, họ phải đánh đổi nhiều thứ. Vì vậy, giáo sư Russell khuyên không nên đặt mình lên bàn cân với cá nhân khác. "Bạn không biết họ đã hy sinh như thế nào để chạy và có được thành quả đó. Có thể là sức khỏe, thời gian, các mối quan hệ", bà nói.

Không chỉ so sánh với người khác, một số runner còn so sánh thành tích của bản thân ở thời điểm khác nhau. Nhiều người mong đợi sự tiến bộ như một biểu đồ tăng trưởng liên tục. Tuy nhiên với marathon, sự tăng trưởng gần như không ổn định.

"Luôn luôn có những đỉnh núi, thung lũng và cao nguyên. Đối với VĐV, đường kẻ trên biểu đồ đó rất nguệch ngoạc", HLV Brad Stulberg nói. Không nên kỳ vọng cải thiện thành tích trong ngày một, ngày hai. Sự tiến bộ cần theo dõi trong nhiều tháng, nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ.

Tìm ra nguyên nhân tụt dốc

Nếu việc không đạt mục tiêu ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý, hãy dành thời gian phân tích, tìm nguyên nhân để có giải pháp, giải tỏa khúc mắc trong lòng. Không đạt mục tiêu có thể xuất phát từ việc vừa trở lại sau chấn thương, vừa bị bị ốm nên không tập đủ khối lượng... Trong trường hợp đó, các chân chạy không thể kỳ vọng quá nhiều vào kết quả.

Chưa nghỉ hơi, hồi phục đủ sau một cuộc đua nhưng bắt đầu một cuộc đua khác khiến thi đấu không hiệu quả là một nguyên nhân. Để có được phong độ tốt, thể lực sung mãn, kỷ lục marathon thế giới Kipchoge mỗi năm chỉ tham gia một đến hai giải lớn. Điều đó giúp chân chạy Kenya có thời gian phục hồi, cơ thể đạt trạng thái sung mãn nhất khi bước vào cuộc đua mới.

Công việc, gia đình cũng ảnh hưởng đến lịch trình luyện tập. Thay vì dằn vặt bản thân vì số km tích lũy không đủ, hãy xem lại không tập là do vướng bận chuyện gì. Tha thứ cho bản thân nếu phải nghỉ tập trong trường hợp bất khả kháng.

Nếu runner không đạt mục tiêu là vì lười luyện tập, có thể cải thiện bằng việc tham gia vào cộng đồng, nhóm chạy. Luyện tập theo nhóm vừa tạo động lực, vừa đặt lên vai runner trách nhiệm trước tập thể, buộc họ hoàn thành bài, từ đó hình thành thói quen chạy mỗi ngày.

Tập trung vào quá trình thay vì kết quả

Thay vì ám ảnh về giải thưởng, PR (kỷ lục cá nhân), hãy chú tâm vào các bài tập hàng ngày như bài chạy dài, chạy ngắn, bài tập sức mạnh, bài bổ trợ. "Tập trung vào quá trình là yếu tố quan trọng nhất để duy trì phong độ xuất sắc bền vững", HLV chạy bộ Stulberg nói. Dưới đây là gợi ý lịch tập trong tuần dành cho runner:

Việc đạt được mục tiêu phụ thuộc và quá trình runner luyện tập mỗi ngày. Dành trọn vẹn công sức vào mỗi bài tập là cách đến gần hơn với chiến thắng.

Điều chỉnh kế hoạch mùa sau

"Điều quan trọng nhất là bắt đầu từ năng lực thực tế, đừng bắt đầu với những mục tiêu xa vời", giáo sư Russell nói. Runner nên chia nhỏ mục tiêu ra thành các nhóm bao gồm: mục tiêu luyện tập (ngắn hạn), mục tiêu thi đấu điều chỉnh dựa trên mục tiêu luyện tập dài hạn.

Với mục tiêu ngắn hạn, các chân chạy có thể đề xuất khối lượng bài tập phải hoàn thành trong tuần, tháng, quý. Theo dõi kết quả xem có đáp ứng được các thông số hay không để đưa ra hướng điều chỉnh mục tiêu dài hạn phù hợp. Việc chia nhỏ mục tiêu ra giúp runner chủ động hơn trong tình huống không may gặp chấn thương hay các vấn đề về sức khỏe.

Mùa giải 2023 sắp khởi tranh, runner có thể bắt đầu "dọn dẹp" tâm trí, lên kế hoạch mới và tập trung luyện tập để cải thiện thành tích trong năm mới.